Układ hamulcowy to niezwykle istotny system od którego prawidłowego działania uzależnione jest bezpieczeństwo jazdy użytkowników ruchu drogowego. Niesprawne hamulce to tylko krok do groźnego wypadku. Układ hamulcowy powinien być regularnie kontrolowany, a podzespoły wymieniane wraz z postępującą eksploatacją.

Obecnie powszechne są układy hamulcowe cierne. Zaliczają się do nich hamulce bębnowe oraz tarczowe. Konstrukcje znacznie się od siebie różnią, ale ze względu na lepsze odprowadzanie ciepła i lepszą wydajność hamulce tarczowe powoli wypierają technikę bębnową. Mimo różnic w budowie zasada działania hamulców jest taka sama. Głównym zadaniem jest wytworzenie siły tarcia, która przeciwdziała siłom działającym na rozpędzony pojazd, co prowadzi do zatrzymania samochodu. Przeważnie taki układ hamulcowy składa się z następujących elementów:

Współczesne hydrauliczne układy hamulcowe wykorzystują prawo Pascala. Dzięki stałości ciśnienia w zamkniętym układzie hydraulicznym możliwe jest zwielokrotnienie siły nacisku na elementy robocze. Nacisk wywierany przez kierowcę na pedał hamulca powoduje, że w układzie powstaje ciśnienie cieczy, równomiernie działające na wszystkie ścianki cylindra/tłoczka. Zwielokrotniona siła umożliwia bezproblemowe dosunięcie okładzin ciernych do tarczy hamulcowej, wywołując tarcie.

Układ hamulcowy nie jest zbyt skomplikowany. Mimo to często występują jego awarie. Najczęściej zawodzi pompa rozdzielcza lub problem leży w przewodach hamulcowych. Przewody hamulcowe mogą parcieć lub rdzewieć, w związku z czym warto kontrolować ich stan. Lepiej nie dopuścić także do wycieku płynu, ponieważ może to doprowadzić do zmniejszenia ciśnienia w układzie. W takiej sytuacji wciskając pedał hamulca, nie zauważymy żadnej reakcji.

Problemy sprawiają również tłoczki hamulcowe umieszczone w zaciskach, okładziny cierne oraz tarcze hamulcowe. Tłoczki mogą się zaciąć lub zatrzeć, co skutkuje nierównomiernym bądź wręcz znikomym dociskiem klocka hamulcowego do tarczy. Trudne warunki pracy oraz często dynamiczny styl jazdy mogą prowadzić do przegrzania się podzespołów. W takim przypadku konieczna jest wymiana tarcz oraz klocków na nowe, niezależnie od ich zużycia.

Warto co jakiś czas robić przegląd instalacji, stanu podzespołów i sprawdzać, czy układ hamulcowy nie jest zapowietrzony. Jeżeli nie umiemy tego sami dobrze ocenić, można poprosić o pomoc mechanika. Dzięki temu będziemy mieli pewność, że samochód, którym podróżujemy, nas nie zawiedzie.